رئیس کل سازمان امور مالیاتی از آمادگی این سازمان برای برون سپاری مالیات نقل و انتقال املاک خبر داد و گفت: زیرساختهای این اقدام فراهم شده و با اعلام آمادگی سازمان ثبت اسناد و املاک، این کار انجام میشود. برون سپاری فرآیند اخذ مالیات نقل و انتقال املاک که طبق ماده 59 قانون مالیاتهای مستقیم 5 درصد ارزش ملک را شامل میشود، از آذرماه پارسال در دستور کار این سازمان قرار گرفته است تا با هدف تسهیل و تسریع فرآیند صدور گواهی مؤدیان به دفاتر اسناد رسمی منتقل شود. برای انجام این کار سامانههای سازمان امور مالیاتی و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در زمستان سال گذشته به یکدیگر متصل شدند تا اطلاعات بدهکاران املاک یکپارچهسازی شود.
مالیات نقل و انتقال املاک حاصل اصلاح آیین نامه مالیاتهای مستقیم مصوب سال 94 است. آییننامه اجرایی ماده ۷۷ قانون جدید مالیاتهای مستقیم خرداد 96 به تصویب هیأت دولت رسید و ابلاغ شد. بر اساس قانون جدید در تمام مناطق شهری کشور، همه سازندههای مسکن مکلفند برای فروش آپارتمانهایی که پروانه ساخت آنها از ابتدای سال ۹۵ به بعد صادر شده، مبلغ «مالیات بر ساخت و فروش موضوع ماده ۷۷» را بر اساس فرمول جدید به ادارات مالیاتی پرداخت کنند.
این نوع مالیات تا پیش از مصوبه جدید از عوامل ساخت و فروش مسکن دریافت میشد با این تفاوت که در قانون قدیم پایه محاسبه مالیات، ارزش منطقهای املاک بود و مطابق آن، سازندهها در زمان نخستین فروش آپارتمان، مبلغی در حدود ۱/ ۰ درصد کل قیمت روز یک واحد مسکونی، مالیات پرداخت میکردند. اما در فرمول جدید، پایه محاسبه مالیات بر ساخت و فروش مسکن، ارزش منطقهای املاک به میزان درآمد یا همان سود سازنده تغییر پیدا کرده که بر اساس ساختار و نرخهای در نظر گرفته شده در فرمول جدید و همچنین میانگین قیمت مسکن و سود رایج در بازار ساخت و ساز، مبلغ مالیات جدید رقمی در حدود ۲/ ۴ درصد کل قیمت روز یک آپارتمان است که سازندهها باید هنگام نخستین فروش نوسازها (آپارتمانهای دارای پروانه ساخت از فروردین 95)، با عنوان مالیات بر درآمد خود به دولت بپردازند.
در قانون جدید، ساخت و سازها در شهرهای کوچک از معافیت 100 درصدی برخوردار میشود. به این ترتیب که ساختمانهای ساخته شده در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت از پرداخت این مالیات معاف هستند ضمن آنکه در مورد ساختمانهای ساخته شده در املاک موقوفه نیز ارزش زمین در محاسبه درآمد مشمول مالیات ناشی از ساخت و فروش املاک منظور نخواهد شد. در مورد نحوه فرمول جدید مالیات بر ساخت و ساز برخی فعالان ساختمانی به اثر منفی مالیات جدید بر رونق ساخت وساز اشاره میکنند. به اعتقاد آنها این مالیات در مسیر رونق بازار مسکن مانع ایجاد میکند.
آنان میگویند دریافت یک چهارم از سود ساخت وساز از سوی دولت از سازندگان تحت عنوان مالیات میتواند انگیزه ورود به بازار عرضه را در میان سازندگان کاهش دهد. در مقابل کارشناسان مالیاتی هم معتقدند فعالان ساختمانی تاکنون برای تولید مسکن، مالیاتی کمتر از سایر تولیدکنندگان پرداخت میکردند و این درحالی است که با بهروز شدن قانون دریافت مالیات از سازندگان مسکن، عدالت مالیاتی در میان تولیدکنندگان مختلف برقرار خواهد شد.