نظر به اینکه تعداد زیادی از همکاران در سطح استان و یا بعض از شهرهای دیگر درخواست توضیحاتی در خصوص نحوه و روشهای تکمیل اظهارنامه و پرداخت مالیات نموده اند لذا مختصرا" مواردی ذیلا" باستحضار میرسد امید آنکه بتواند در راهنمایی و کمک به عزیزان مفید واقع گردد
همکاران محترم میبایست حداکثر تا اخر وقت روز 31 تیر ماه هر سال اظهار نامه مالیاتی عملکرد سال قبل خود را حاوی میزان کل حق التحریر یکساله خود اعم از تحریر اسناد وگواهی امضاء با احتساب کسورات قانونی آن (10% بازنشستگی +15% دفتریاران +15%تحریر پرداختی به کارکنان ) به دارائی محل تسلیم و مالیات متعلقه را به نرخ ماده 131 محاسبه وپرداخت نمایند
در تشخیص مالیات برای دفاتر اسناد رسمی دو شیوه عملی رایج وجود دارد ١- تشخیص بصورت علی الراس ٢-از طریق خوداظهاری (تفاهم نامه)
نظر باینکه مجالی برای بحث پیرامون مواد و مقررات قانونی نیست بنحو اجمال باید باستحضار برسانم در ماده ٩٧ مواردی که علی الراس اعمال میشود توضیح داده شده که ماحصل مطلب این است که دفاتر و مدارک مورد قبول واقع نشوند مورد از موارد تشخیص علی الراس خواهد بود
در تشخیص علی الراس دو پارامتر بکار گرفته میشود قرینه مالیاتی که بر اساس ماده ١٩٨ تعیین میگردد و در حال حاضر طبق بند ۶ ماده ١۵٢ در خصوص دفاتر اسناد رسمی چنین تعریف شده است ((جمع کل وجوهی که بابت حق التحریر و حق الزحمه وصول عوارض و مصرف تمبر عاید دفتر خانه اسناد رسمی میشود یا میزان غیرمصرفی آنها)) یعنی کل درآمد دفترخانه اعم از تحریر اسناد و گواهی و احیانا" سایر درآمدهای متفرقه ….و پارامتر دوم ضریب مالیاتی که طبق بند الف ماده 154 توسط کمیسیونی تعیین و ابلاغ میگرددو در حال حاضر برای دفاتر ٣٠% میباشد
الف : محاسبه مالیات بنحو علی الراس:
با توجه به به آنچه گفته شد در رابطه با دفاتر اسناد رسمی قرینه مالیاتی همان جمع کل درآمد تحریر اسناد وگواهی امضا پس از اعمال کسورات قانونی آن میباشد { البته بعض حوزه های مالیاتی این کسورات را 30% (سهم کارکنان + سهم دفتریار) و بعضا آن را 40% (سهم کارکنان+سهم دفتریار+سهم کانون) قابل قبول میدانند} که نتیجه حاصله هرچه باشد در ضریب مالیاتی مخصوص دفاتر ضرب مینمایند تا درآمد مشمول مالیات بدست آید (این ضریب مالیاتی بدین معنی است که ٧٠% حاصل قرینه مالیاتی را بعنوان هزینه دفتر کسر و ٣٠% آن را ملاک محاسبه قرار میدهند
با این تفاسیر مراحل نحوه محاسبه مالیات مشاغل هر دفتر بر این اساس بدین قرار است :
١-مجموع کل درآمد تحریر اسناد و گواهی و متفرقه * ٧٠% = درآمد سردفتر
٢-در آمد بدست آمده فوق * ٣٠% (ضریب مالیاتی) = درآمد مشمول مالیاتی
٣-در آمد مشمول مالیات فوق – معافیت سالانه (۵٠ میلیون ریال) =ماخذ محاسبه مالیات
۴-ماخذ مذکور طبق جدول ماده ١٣١ قانون مالیاتی محاسبه میگردد
ب :خود اظهاری یا براساس تفاهم نامه
با توجه به توافق کانون سردفتران با امور مالیاتی قرینه مالیاتی که فوقا" اشاره شد مجموع درآمد پس از کسر ۴٠% مورد توافق قرار گرفته و ضریب بجای ٣٠درصد مقطوعا"٣٩% منظور گردیده (که البته مصون از تغییرات ضریب توسط کمیسیون خواهد بود) با این وصف مراحل محاسبه به قرار زیر میباشد
١-مجموع کل درآمد تحریر اسناد و گواهی و متفرقه * ۶٠% (قرینه) = درآمد سردفتر
٢-در آمد بدست آمده فوق * ٣٩% (ضریب مالیاتی) = درآمد مشمول مالیاتی
٣-در آمد مشمول مالیات فوق – معافیت سالانه (۵٠ میلیون ریال) =ماخذ محاسبه مالیات
۴-ماخذ مذکور طبق جدول ماده ١٣١ قانون مالیاتی محاسبه میگردد
همانگونه که ملاحظه میفرمایید در صورت انتخاب نحوه ردیف الف ، ٢١% مجموع کل تحریر اسناد و گواهی درآمد مشمول مالیات است که پس از کسر معافیت سالانه به جدول ماده ١٣١ میرود ولی اگر از تفاهم نامه (ردیف ب ) استفاده نمایید ۴/٢٣% مجموع تحریر اسناد و گواهی بعنوان درآمد مشمول مالیات خواهد بود که پس از کسر معافیت از جدول ماده ١٣١ استفاده میگردد
ج : از کدامیک از طرق فوق استفاده کنیم؟
هریک از دو طریق معایب و محاسنی دارد که وارد جزئیات نشده و کلیتا"عرض میشود که برای کسانی که دارای دفتر مشاغل باشند ولو ناقص (با قبول حداقل ١٠% جریمه عدم قبول دفتر) و قطعیت اظهارناه برایشان اهمیت نداشته باشد بهتر است از طریق اول استفاده نمایند لکن افرادی که دفتر مشاغل ندارند و یا آن را ننوشته و ممکن است از موارد نداشتن دفتر تلقی شود با عنایت به ٢٠% جریمه متعلقه از خود اظهاری یا تفاهم نامه استفاده نمیند مزیت دیگر تفاهم نامه این است که بجز ۵% اظهارناهه ها که به انتخاب رییس سازمان مالیاتی قابل رسیدگی است بقیه قطعی میگردد در حالیکه روش اولی تا سال بعد همچنان پرونده باز و در اختیار ممیز برای رسیدگی به مدارک و دفاتر و اسناد است و هر روز باید منتظر ابلاغ مالیات تشخیصی و اعتراض و پیگیری باشند
جدول ماده ١٣١ قانون مالیاتی
|
ردیف |
در آمد مشمول مالیات پس از کسر معافیت |
نرخ |
حداکثر مالیات |
|
1 |
تا 30.000.000 ریال مقطوعا |
15% |
4.500.000 ریال |
|
2 |
تا 100.000.000 ریال نسبت بمازاد 30.000.000 |
20% |
18.500.000 ریال |
|
3 |
تا 250.000.000 ریال نسبت بمازاد 100.000.000 |
25% |
56.000.000 ریال |
|
4 |
تا١.٠٠٠.٠٠٠,٠٠٠ نسبت بمازاد 250.000.000 ریال |
30% |
281.000.000 ریال |
|
5 |
مازاد بر ١.٠٠٠.٠٠٠,٠٠٠ ریال |
35% |
بستگی به مبلغ دارد |
توضیح اینکه معافیت مالیاتی در سال 1389 مبلغ 52500000 ریال است که در محاسبات این عدد منظور شود.
لطفا در مورد خود نرم افزار و قسمتهایی که بایستی توسط دفاتر اسناد رسمی تکمیل شود و نحوه تکمیل توضیحات کامل ارائه دهید.
با تشکر فراوان