iran flag

حدیث هفته: مگر حداقل روزانه 10 مرتبه نمیگوئیم اِیَاکَ نَستَعیِن (تنها از تو یاری می جوییم)پس چرا بازهم از مردمان یاری میخواهیم؟ آیا این یاری خواستن از غیر خدا، منافی توحید نیست؟


بسم الله الرحمن الرحیم


به نام آن خداوندی که هم ایجاد وآفرینش نعمت ها و هم بقا و دوام نعمت ها هر دو در کف با کفایت حضرت اوست

اِیَاکَ نَستَعیِن

تنها از تو یاری می جوییم

آدمی چاره ای جز استعانت از حضرت حق ندارد؛ زیرا مقام دیگری نیست که بتوان از او در تمام زمینه ها یاری جست. فقط یک حاکم است که حکم او در همه جا و به هر شکلی ، جاری و نافذ است ؛ در دنیا و برزخ و قیامت ، در تمام مسائل مادی و معنوی ، یک غنی مطلق بیش نیست و آن هم خداوند یکتاست .پس اگر غنای مطلق و قدرت کافی و کامل در ذات اوست، استعانت نیز فقط از حضرت او ممکن است

یاری جستن از غیر خداوند

استعانت در آیات قرآن:

وَاستَعِینُوا بِالصَّبرِ و الصَّلاهِ و اِنَّهَا لَکَبیرهٌ اِلَّا عَلَی الخَاشِعِینَ1

از شکیبایی و نماز یاری جویید و به راستی این [کار]گران است مگر بر فروتنان

قَالَ مَا مَکَّنِّی فِیهِ رَبِّی خَیرٌ فَاَعِینُونِیِ بِقُوَّهٍ اجعَل بَینَکُم وَ بَینَهُم رَدما"2

گفت: آنچه پروردگارم به من در آن تمکن داده ، بهتر است مرا با نیرویی یاری کنید [تا]میان شما و آنها سدی استوار قرار دهم.

وَ قَاَلَ لِلِّذی ظَنَّ اَنَهُ نَاجٍ مِنهُمَا اُذکُرنِی عِندَ رَبَّکَ3

و [یوسف]به ان کس از آن دو که می دانست نجات می یابد ، گفت: مرا نزد ارباب خود به یاد آور

استعانت در احادیث:

نبی مکرم اسلام صلی الله علیه وآله می فرماید.

 اِستَعیِنُوا عَلی اُمُورِکُم بِالکِتمانِ فَاِنَّ کُلَّ ذی نِعمَهٍ مَحسُودٌ4

از پوشیدگی و کتمان در [رسیدن به] مسائل خود [و اهداف خویش]یاری بجویید که همانا هر صاحب نعمتی محسود واقع میشود.

در روایتی از امام علی علیه السلام آمده

قُلتُ الَلَّهُمَّ لَا تُحوِجنِی اِلَی اَحَدٍ مِن خَلقِکَ فَقَالَ رَسولُ الله صلی الله علیه واله یَا عَلِیٌ لَا تَقُولُّنَ هکَذَا فَلَیسَ مِن اَحَدٍ اِلَّا وَ هُوَ مُحتَاجٌ اِلَی النَّاسِ قَالَ فَقُلتَ کَیفَ یَا رَسُولُ اللهِ قَالَ قُل اللّهمُّ لَاتُحوِجنِی اِلَی شِرَارِ خَلقِکَ.5

[روزی در محضر پیامبر اکرم صلی الله علیه والله ]گفتم خدایا، مرا حاجتمند احدی از خلق خود قرار مده پس آن گاه رسول خدا صلی الله علیه واله فرمود: ای علی ، هرگز چنین نگو؛ زیرا هیچ کسی نیست مگر آنکه محتاج به مردم است. پس گفتم : ای رسول خداچگونه [بگویم] ؟ فرمود: بگو خدایا، مرا نیازمند بدانِ خلق خود نکن.

…قطعا" ما از خداوند برای بهبودی و عافیت استعانت می جوییم ؛ اما خداوند برای یاری رساندن بندگانش راههایی قرار داده است؛ پس وظیفه مابه دنبال راه درمان رفتن و مراجعه به طبیب حاذق است و البته اثر راخداوند می بخشد. اینکه حضرت ابراهیم علیه السلام می گوید پروردگارمن خدایی است که مرا می خوراند و می نوشاند ، بدین معناست که خداوند آب و غذا را در اختیار بندگان خویش قرار داده و آنها را با نیازها و امیال انسان ها منطبق کرده است و نیروی برداشتن این آب و توان جذب آن را نیزمهیا کرده است ؛ پس رواست که بگوییم خدا ما را می خوراند و می نوشاند.

…بنابراین ، استعانت از دیگران به شکل کلی نه تنها ناروا نیست ، بلکه در شریعت نیز بدان امر شده است و اساسا" بنای خلقت خداوند در زندگی اجتماعی بشر، نیازمند بودن انسانها به هم و یاری جستن از یکدیگر است و استعانت آنها ازهم منافاتی با اِیَاکَ نَستَعیِن ندارد.

… ، فقط خداوند هدایتگر مطلق مجموعه عالم هستی است و او تنها صاحب اختیار توفیق در ره جستن به کوی سعادت و نیک بختی است ؛اما در بقیه مسائل مادی زندگی اجتماعی ؛ بنابردستورشریعت و قاعده خلقت ، استعانت از دیگران هیچ ایرادی ندارد ؛ همانگونه که انبیا واولیا نیز در رسیدن به مقاصدشان از مومنان و انسان های پاک یاری می جستند.6


انشاالله  در هفته آینده و قسمت دوم مبحث استعانت به موضوع زیبای توسل و زیارت اهل قبور و اینکه توسل به رسول خدا صلی الله علیه واله و اهل بیت علیه السلام و زیارت اهل قبور جایز است و آیا این عمل شرک محسوب میگردد یا خیر؟ میپردازیم


1.بقره 45


2.کهف 95


3. یوسف 42


4.حسن بن علی بن شعبه حرانی،تحف العقول،ص 48


5. محمد باقر مجلسی ، بحارالانوار ، ،ج 90، ص325   


4. تفسیر مشکاه استاد محمدعلی انصاری ،جلد اول، ص 258 به بعد

بدون نظر
  1. یا عالم می گوید

    سپاسگزارم .

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.