گفتگوی مدیر سایت کانون سردفتران و دفتریاران خراسان رضوی با دکتر پنجتنی بمناسبت 6دی روز سردفتر

به بهانه روز ششم دیماه فرصتی دست داد تا پیرامون مسائل حوزه سردفتری گفتگویی با یکی از اعضای هیئت مدیره کانون خراسان آقای دکتر پنجتنی داشته باشیم که در ذیل گزارش این گفتگو خدمت همکاران محترم تقدبیم می گردد.

حسین زاده:به نام خدا قبل از هرچیز  ششم دی ماه روز سردفتر را  به شما و همه همکاران گرامی اعم از سردفتر دفتر یار و کارکنان زحمتکش دفاتر اسناد رسمی تبریک عرض میکنم   این  مناسبت فرصتی  ایجاد میکند تا بعضی موضوعات مرتبط با سردفتری  را مطرح و دیدگاه شما راجویا شوم به  نظر شما مهمترین موضوعات  مبتلا به  حرفه سردفتری د رحال حاضر چیست؟

پنجتنی :بسم الله الرحمن الرحیم بنده هم روز سردفتر که دویست وهشتاد و دومین روز سال است وبه میمنت دویست وهشتاد و دومین آیه  سوره مبارکه بقره انتخاب شده را به شما وهمکاران گرامی تبریک عرض میکنم .

به نظر بنده سردفتری یک حرفه همانند حرفه های دیگر نیست . وظیفه اصلی در این حرفه تنظیم مهمترین روابط حقوقی شهروندان به صورت سند رسمی  است  چه این روابط مهم  جنبه عاطفی داشته باشد مانند ازدواج وطلاق  اقرار نسب وغیره  وچه اینکه جنبه اقتصادی داشته باشد مانند انتقال وترهین اموال غیر منقول  .از انجا که هیچ محدودیتی درروابط حقوقی شهروندان و تنظیم اسناد رسمی وجود ندارد مگر روابطی که بمو جب قانون (در معنی عام) منع شده باشد و یا مغایر نظم عمومی واخلاق عمومی باشد لذا سردفتردو نقش متفاوت را بعهده دارد از یک طر ف باید به عنوان یک حامی وآزادیخواه  حقوق وآزادیها فردی برای برقراری روابط حقوقی را برسمیت بشناسد وپاس بدارد ودر صورت تخطی با شکایت افراد مواجه خواهد شد واز سوی دیگر باید در نقش نماینده  سخت گیر حاکمیت  از اجرای قانون و نظم واخلاق عمومی حمایت کند والا مجازات خواهد شد واین دوگانگی در وظایف است که بین شغل سردفتری و مشاغلی مانند مشاغل اداری و تجاری تفاوت پدید می آورد فلذا موضوعات مبتلا به در این حرفه ابعاد مختلفی دارد

حسین زاده: ابتدا بفرمائید به نظر شما بین سردفتری وسایر مشاغل حقوقی مانند وکالت وقضاوت چه شباهتها وتفاوتهائی وجود دارد؟ و بعد به مشکلات بپردازید

پنجتنی:  سردفتران مانند وکلا به شهروندان مشاوره حقوقی میدهند لذا سردفتری با وکالت شباهت دارد اما وکیل  به  جهت اینکه از یکی از طرفین رابطه حقوقی  دفاع میکند  با سردفتر  که بیطرف  ماندن بین طرفین رابطه حقوقی  مهمترین  تکلیف  اوست وظایف متفاوتی را بعهده دارند.

قضات به حل و فصل اختلافات حاصل شده در روابط حقوقی گذشته اشخاص میپردازند وحقوق ومسئولیتهای انهارا احراز واحقاق حق میکنند که امری استثنائی است  اما سردفتران در شکل گیری  روابط حقوقی حال وآینده  شهروندان نقش ایفا کرده  که امری عام است  با این حال هم قضات وهم سردفتران باید ناظر منصف در  روابط حقوقی اشخاص بوده و بی طرفی خود را حفظ نمایند

مسائل این حرفه از یک طرف به نهاد های حاکمیتی مانند اداره ثبت ودادگستری  دارائی وشهرداری و غیره مرتبط میشود و از طرف دیگر به شهروندان  ودر خواستهای متنوعشان  که از ازادیهای  قانونی آنها سرچشمه میگیرد  ودر این میانه مسائل صنفی همکاران وجود دارد.

در رابطه سردفتران با حاکمیت فشارها بر این صنف طاقت فرساست و در مقابل حمایت ومصونیت اندک است مثلا وقتی تصمیم به صدور ابلاغهای سردفتری فرا قانونی گرفته شد وعملی گردید فضا سازیها در جهت حمایت از تصمیم اتخاذ شده شکل گرفت و قانون وقانون گرائی بکلی فراموش گردید و بعنوان مثال دیگردر مورد دارائی و وصول مالیات اتومبیل می بینیم ، سردفتر مکلف است مالیات متعلقه را طبق جدول ها ی اعلامی بگیرد و چنانکه کوچکترین اشتباهی  هر چند غیر عمدی انجام دهد جریمه شده و هیچ تفاوتی بین عمد وغیر عمد وجود ندارد  این در حالی است که  هیچ اجرت ودستمزدی از این جهت منظور نمی شود علت عمده این اقدامات به عدم اشراف تصمیم گیرندگان  خصوصا قانون گزاران  به نقش دفاتر در شکل دهی نظم حقوقی  ودشواری انجام وظیفه در این حرفه مربوط میشود چاره این مشکل مشارکت بیشتر سردفتران و کانونهای مربوطه در امور عمومی وارتباط با نمایندگان مجلس و متحد شدن صنف و ایفای نقش در امر قانون گزاری میباشد تا بتوان  ضرورتها را درمحلی که دیده میشود منعکس نمود.

در رابطه سردفتران با شهروندان  اشکال از یک جهت به فقدان  کانال های ارتباطی با انها مربوط میشود بگونه ای که  اطلاعات  مورد نیاز در دسترسشان قرار نمیگیرد و دربعضی  موارد حتی رسانه های عمومی  به صورت  غیر کارشناسی  وناصحیح اطلاع رسانی میکنند  وباعث گمراهی آنها میشوند و این امر کار سردفتری را دشوار میکند برای حل مشکل به  نظر حقیر تنظیم برنامه های اموزشی عمومی مستمر ضرورت دارد خصوصا دربرهه هایی مانند اغاز  ثبت انی این  ضرورت مضاعف است همچنین  از جهت دیگر به فقدان اطلاعات حقوقی در سطح جامعه مربوط میگردد به نظر بنده آ موزش حقوق را باید از سطح دبیرستان اغاز نمود زیرا پس از پایان این دوره فرد دارای اهلیت استیفا ء بوده وحق اعمال حقوق مدنی را دارد درحالی که اطلاعات لازم به او داده نشده است  یکی از پیشنهادات مفید  که تاثیر اجتماعی خوبی هم از جنبه اموزشی خواهد داشت تعیین رسمی ششم دی به عنوان روز سردفتر میباشد  به این مناسبت نیز میتوان بخشی از  اطلاعات مورد نیاز را از طریق رسانه های گروهی  به جامعه منتقل نمود.

حسین زاده :در خصوص مسائل صنف سردفتری و مشکلات مستقیم و اولویتها  نظر شما چیست ؟

 یکی از مهمترین مسائل صنفی مبتلا به در حال حاضر اصلاح قانون دفاتر میباشد که در جریان است نگرانی این است که بصورت ناقص انجام شود و فرصت  اثر گذاری  ازبین برود  نحوه تعامل دفتراسناد رسمی با نهاد ها ی حاکمیتی از یک طرف نحوه تعامل دفاتر با مردم را بصورت دقیق میتوان در قانون اصلاحی  پیش بینی نمود وبسیاری از مشکلات موجود را میتوان در قانون جدید حل کرد  به همین جهت  باید کارگروهی از اهل فن نه اهل عنوان  تشکیل شود و جنبه های مختلف رابررسی کند نقش مثبت ومنفی کانون تهران در این خصوص میتواند زیاد باشد.

تشکیل شورای عالی یا اتحادیه سردفتران از مسائل بسیار مهم وضروری است تصمیمات ملی  در حوزه سردفتری  باید با مشارکت منتخبین همه سردفتران انجام شود وسنگینی  تصمیم گیری منتخبین استان تهران برای سراسر کشور بر دوش تصمیم گیرندگان ملحوظ است جهت مهم دیگر تشکیل شورای عالی ، ایجاد اتحاد ووحدت رویه بین کلیه سردفتران  در کشور است.

غیر از باز نشستگی و مسائلی که در حوزه شورای عالی قرار میگیرد سا یر امور را میتوان در استانها به صورت مستقل انجام داد واین امر هم یک ضرورت است  به این منظور میتوان در صدی از تحریر واریزی به کانون رامستقیما به کانون استانی پرداخت نمود

مسئله دیگر مهم صنفی توزیع عادلانه درامد است این امر برای سلامت حرفه و جامعه ضرورت دارد باید بین   صلاحیت و توان مندی افرادبا  ریا کاری وبرقراری روابط ناسالم  مرز مشخصی ترسیم گردد و توانمندی به عنوان حسن تشویق وریا کاری وروابط ناسالم به عنوان قبح ممنوع گردد.

ارتقاء سطح علمی همکاران وایجاد مراکزعلمی وپژوهشی  لازم و نیزارتقاء امور رفاهی همکاران  اهمیت وضرورت دارد بدون  ایجاد ساختار های لازم کسب موفقیت دشوار است

همچنین بازرسی  نظارت وارزشیابی و رسیدگیهای انتظامی وجهت ان اهمیت بالائی دارد باید مسئولیت انتظامی در راستای ممانعت از ایجاد مسئولیت مدنی ومسئولیت کیفری باشد مراجع انتظامی بر اقداماتی صحه نگزارند که مسئولیت مدنی وکیفری ایجاد میکند و نیزاقداماتی را منع نکنند که موافق قواعد حقوقی عام است.  

حسین زاده:شما انجام چه برنامه هائی را در کانون خراسان ضروری میدانید؟

کانون خراسان رضوی بدون ایجاد ساختار های تشکیلاتی لازم و تکمیلی  نمی تواند موفق شود اگر خاطر تان باشد بنده بعنوان دستمایه اولیه  یک  دور نمای تشکیلاتی اجمالی در ابتدای شروع به کار هیئت مدیره تحت عنوان طرح ائین نامه کانون سردفتران خراسان رضوی ارائه وبعد از ان سه ائین نامه را  تهیه وتنظیم و پیشنهاد  نمودم که در  هیئت مدیره بررسی شد وپس از بررسی واصلاحاتی تصویب گردید اولین مورد  ائین نامه نحوه استفاده از سایت کانون خراسان رضوی است همان گونه که میدانید  در ابتدای  کار هیئت مدیره امور سایت نظام مند نبود وتوقعات مختلف وتنش زائی  وجود داشت که انصافا قابل انجام نبود پس از تصویب ائین نامه مربوطه وتحت مدیریت خوب شما آرامش ورشد چشمگیری بر سایت حاکم است بطوری که بنده مطمئنم هیچ سانسوری انجام نمی شود وبا سعه صدر انتقادات مربوط به هیئت مدیره و خودتان را نیز منتشر میکنید.

دومین ائین نامه پیشنهادی که در هیئت مدیره تصویب شد وساختار ان شکل گرفت ائین نامه کمیسیون وحدت رویه است خوشبختانه کانون خراسان از نیروهای علمی و تجربی خوبی برخوردار است وکارهای مثبتی در کمیسیون انجام شده و انشاءالله خواهد شد.

سومین مورد ائین نامه بازرسی  است که با حضور ومساعدت معاونت محترم اداره کل جناب خدادادی ورئیس بازرسی ثبت استان تصویب شد و در جلسه بررسی این آئین نامه جناب خدادادی پیشنهادات خوبی را ارائه دادند  امیدوارم پس از اتمام باز سازی ساختمان کانون کمیسیون بازرسی شکل گرفته وشروع به کار کند.

به نظر بنده تنظیم ائین نامه وتشکیل کمیسیون های دیگری مانند  کمیسیون  حقوقی وکمیسیون اموزش وپژوهش وکمیسیون بیمه ودرمان و کمیسیون امور رفاهی  و روابط عمومی کانون در کوتاه مدت ضرورت دارد.

حسین زاذه : تشکر میکنم وامید وارم موفق باشید.

پنجتنی :بنده هم ارزوی توفیق و سر بلندی شما و تمامی همکاران در سراسر کشور را دارم و تشکر میکنم.