به نام خدا
آثار تربیتی و اخلاقی نماز
در این بخش به بررسی برخی آثار و نتایج بر پایی نماز در زندگی فردی و اجتماعی انسان مومن می پردازیم تا هرچه بهتر با ماهیت انسان ساز این عمل مبارک آشنا شویم و آن را بیش از بیش در حیات ایمانی خویش به جا آوریم.
2 : هدف گذاری و مقصد یابی
نماز موجب می شود که آدمی ، قدر و موقعیت خود را بهتر بشناسد و جایگاه خود را در نظام خلقت نیکوتر دریابد ؛ یعنی درک کند که دارای چه جایگاه ویژه و موقعیت منحصر به فرد و مرتبه والا و کرامتی بزرگ ، در ایجاد ارتباط برتر با حضرت احدیت است .
ناصر خسرو در سفرنامه خود می گوید:
«من مردی دبیرپیشه بودم و ازجمله متصرفان در اموال و اعمال سلطانی و به کارهای دیوانی مشغول بودم ….و شراب پیوسته خوردمی …شبی در خواب دیدم که یکی مرا گفتی :
«چند خواهی خوردن از این شراب که خرد از مردم زایل کند؟ اگر بهوش باشی ، بهتر.»..گفتم که :«من این از کجا آورم ؟»گفت:«جوینده یابنده باشد»و پس سوی قبله اشارت کرد و دیگر سخن نگفت. چون از خواب بیدار شدم آن حال تمام بر یادم بود. بر من کار کرد.با خود گفتم که: «از خواب دوشین بیدار شدم،اکنون باید که از خواب چهل ساله نیز بیدار شوم.»اندیشیدم که تا همۀ افعال و اعمال خود بدل نکنم ، فرج نیابم».1
آری، نماز مسیر و جهت کمال را به آدمی نشان می دهد و ره توشه های این سفر دراز و مقصد دیریاب را در اختیار آدمی می گذارد. نماز به آدمی می آموزد که چه کسی شایسته پرستش و کدام ذاتِ برتر، شایسته یاری جستن است و به کدامین ریسمان باید چنگ زد و در هوای کدام یارِ عزیز باید زندگی را به سربرد.
تکرار مکرر آموزه های نماز، باعث درک فزون تری از این تعالیم معنوی می شود و انسان نماز گزار را روز به روز در مسیر کمال ، به جلو می برد تا سرانجام او را به هدف والایش برساند.
1-ناصرخسرو،سفرنامه ناصرخسرو قبادیانی .صص 2-1.
2-محمدعلی انصاری ، شکوه وصال ، صفحات 77 به بعد
