حدیث هفته: اقسام سه گانه انسانها ، گروه دوم معاندان لجوج

بسم الله الرحمن الرحیم

به نام آن خداوندی که هم ایجاد وآفرینش نعمت ها و هم بقا و دوام نعمت ها هر دو در کف با کفایت حضرت اوست

 

اقسام سه گانه انسانها

…… بطور کلی انسان ها را دربرخورد با حقایق و معارف الهی و پیمودن وادی حق و حقیقت به  سه گروه تقسیم می گردند:1-رادمردان ثابت قدم 2- معاندان لجوج 3- رهروان متزلزل

که حدیث هفته گذشته به گروه اول اختصاص داشت و حدیث این هفته  گروه دوم را  بررسی مینماید.

گروه دوم معاندان لجوج

اینان دومین گروه هستند که با عبارت (المغضوب علیهم) توصیف می شوند. مغضوب از ریشه «غضب»گرفته شده که درلغت شدت و سختی در قبال دیگری است.در کلام عرب به صخره سخت و متراکم «غضبه»می گویند.1

اما در اصطلاح ، غضب حالتی است که در اثر عوامل خاصی به انسان عارض می شود و توام با تاثر و تغییر حالت است.«غضب»نقیض «رضا»است.2وراغب ، آن را جوشش و غلیان خونِ قلب برای انتقام معنی کرده است.3

غضب در انسان به دو نوعِ پسندیده و ناپسند تقسیم می شود: نوع پسندیده غضب در دفاع از حق و دین خداست و نوع ناپسندش غضب در غیر آن مسیر است .4 اما غضب ذات باری تعالی که در بسیاری از آیات آمده است. همان انتقام و بلا و عذاب است که در اثر بدکاری در دنیا و آخرت بر شخص وارد می شود5……

مغضوبین کسانی هستند که به وضوح هدایت را می بینند؛ اما تعصب و لجاج و حجاب های نفسانی موجب که بر سعادت خویش پشت کرده و از مسیر حق و صلاح خارج شوند. این جماعت نه تنها هدایت پذیر نیستند.بلکه خواب زدگانی هستند که تصمیم ندارند تا ابد از این خواب سنگین برخیزند و همواره در رویاهای موهوم خویش به سر می برند.

این لجوجان عنود و معاندان لجوج هر چند دیدند و شناختند. در صراط مستقیم قرار نگرفتند. به تعبیر زیبای قرآن کریم:

(وَ جَحَدوا بِهَا وَ اسْتَیْقَنَتْهَا اَنْفُسُهُمْ ظُلْماً وَ عُلُوا)6

و با آنکه دل هایشان بدان یقین داشت، به سبب ظلم و تکبر آن را انکار کردند.

سرکشی آنها به گونه ای است که حتی انبیاء و هادیان حق از آنها روی بر می گردانند:

(خُذِ الْعَفْوَ وَ اْمُرْ بِالعُرْفِ وَ اَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِیِنَ)7

گذشت پیشه کن و به پسندیدگی فرمان ده و از نابخردان روی برتاب.

در حقیقت ، این گروه جاهل و نادان هستند ؛زیرا کسی که بداند و بفهمد، اما باز مخالفت کند؛ جاهلی بیش نیست . به تعبیر سعدی :

زر از بهر خوردن بُود ای پسر

زبهر نهادن چه سنگ و چه زر8

آنها بیشتر از دیگران مورد بی مهری خداوند قرار گرفته  و مستوجب عتاب و عقاب حضرت حق می شوند:

(وَ ضُرِبَتْ عَلَیِهِمُ الذِّلَّهُ وَ الْمَسْکَنَهُ وَ بَاءُ وا بِغَضَبِ مِنَ اللهِ)9

و [داغ]خواری و بینوای بر [پیشانی] آنان زده شده و به خشم خدا گرفتار آمدند.

نمونه بارز (المغضوب علیهم)در قران ، جماعت یهود هستند ؛ زیرا این گروه ، معجزات بزرگ خداوند ، از شکافتن نیل و ید بیضا و اژدها شدن عصا تا جوشش دوازده چشمه از سنگ و رویت نه آیه کامل خداوند به دست موسای کلیم را  مشاهده کردند؛ اما نه تنها در جان خواب زده ایشان تاثیر نگذاشت، بلکه پس از نجات از چنگال فرعون ستمگر ، باز یاد شرک گذشته افتاده و خواستار مجوز بت پرستی و پرستش گوساله آپیس10 شدند….

بنابراین قوم یهود مصداق کامل (المغضوب علیهم) هستند .البته تمام کسانی که در طول تاریخ این شیوه را در پیش گیرند، دوشادوش یهودیان ، زیر بیرق (المغضوب علیهم)قرار می گیرند و به غضب شدگان و محرومان از لطف و رحمت الهی می پیوندند.11

1-خلیل بن احمد فراهی دی ، العین ، ج4 ،ص369

2-محمدبن مکرم (ابن منظور) ، لسان العرب ، ج1 ، ص648

3-حسین بن محمدبن مفضل (راغب اصفهانی) ، المفردات ، ص608

4-فخرالدین طریحی ، مجمع البحریم ، ج 2، ص133

5-همان

6-نمل ،14

7-اعراف ،199

8-سعدی ، بوستان ، باب دوم ، ص95 ، بیت 1540

9-بقره ،61

10- آپیس گاو مقدس مصریان قدیم بودکه آن را پرستش می کردند بنابر معتقدات مصر باستان ، آپیس گاوی است که بدون پدر به دنیا آمده است  و نور ماه ، مادرش را باردار کرده است . این گاو به عقیده مصریان ، مظهر دو خدای بزرگ «پتا» و «ازیریس »بود .با الهام از این باور ، ماده گاوی سیاه رنگ را که در پیشانی اش لکه ای سفید و سه گوش بود و بر پشتش شکل یک عقاب وجود داشت ، با سرور و شادمانی به پرستشگاه ممفیس برده و می پرستیدند. چنانچه عمر او از 25 سال می گذشت ، او را در آب چشمه مقدس غرق نموده و جسدش را با تجلیل مومیایی می کردند و در گورستان مقدس «سراپیوم» به خاک می سپردند

11-محمدعلی انصاری ،تفسیرمشکاه، ج1 ،ص323،