به نام خدا
آثار تربیتی و اخلاقی نماز
در حدیث هفته های گذشته بترتیب 1-بازدارندگی از اعمال زشت و ناپسند 2- هدف گذاری و مقصد یابی 3- تثبیت وجود 4- یقین آوردن به روز قیامت 5- ایجاد تعهد از آثار تربیتی و اخلاقی -6 توجه به بندگان خدا و اصلاحات اجتماعی نماز 7- رفع مشکلات 8- کبرزدایی سخن گفتیم اینک در حدیث این هفته نوبت نهمین اثر تربیتی ، اخلاقی نماز و آن هم رفع مشکلات می رسد .
9- نصرت الهی به انسانها
خداوند سبحان در سوره مبارکۀ مائده خطاب به قوم بنی اسرائیل می فرماید:
(وَ لَقَد اَخَذَ اللهُ مِیثاقَ بَنِی اِسَرائیلَ وَ بَعَثُنَا مِنهُمُ اثْنیْ عَشَرَ نَقِیباً وَ قَالَ اللهُ اِنِّی مَعَکُم لَئِن اَقِمْتُم الصَّلاه وَ آتَیْتُم الزَّکاه وَ آمنْتُم بِرُسُلی وَ عَزَّرتُموهُم وَ اَقْرَضتُم اللهَ قَرضاً حَسَناً لَاُکَفِّرنَّ عَنْکُم سَیِّاتِکُم وَ لَادْخِلَّنَّکُم جَنَّاتٍ تَجْری مِنْ تَحتِهَا الانْهَار فَمَن کَفَرَ بَعْدَ ذَلِک مِنْکُم فَقَد ضلَّ سَواء السَّبیل)
خدا از بنی اسرائیل پیمان گرفت و از آن ها، دوازده نقیب [سرپرست]برانگیختیم و خداوند (به آنها) گفت: «من با شما هستم .اگر نماز را برپا دارید و زکات را بپردازید و به رسولان من ایمان بیاورید و آن ها را یاری کنید و به خدا قرض الحسن بدهید[در راه او ، به نیازمندان کمک کنید]، گناهان شما را می پوشانم [می بخشم]و شما را در باغ هایی از بهشت ، که نهرها از زیر درختانش جاری است ، وارد می کنم . اما هرکس از شما بعد از این کافر شود ، از راه راست منحرف گردیده است.1
براساس آموزه های قرآنی و استدلالات عقلانی ،بهترین یاور سرپرست انسان ها ، خالق و پروردگار آن هاست ؛ او که ایشان را از کتم عدم به صحنه وجود آورده و همه گونه امکانات برای پیشرفت و تعالی در اختیارشان گذارده است ، قرآن کریم می فرماید:
(وَ اعْتَصِمُوا بِاللهِ هُوَ مَوْلَاکُم فَنِعْمَ المَوْلَی وَ نِعْمَ النَّصیرُ)
به خدا تمسک جویید که او مولا و سرپرست شماست . چی مولای خوب و چه یاور شایسته ای.2
برای اینکه آدمی ، مشمول یاوری خاصِ حضرت حق قرار گیرد و رحیم بودن خداوند شامل حالش شود ، باید لیاقت و شایستگی لازم را کسب کند و زمینه های جذب رحمت و لطف و یاری مخصوص الهی را در وجود خود مهیا سازد.
حضرت سبحان براساس آیۀ پیش گفته ، راه های آماده سازی وجود آدمی و شرط همراهی همیشگی خود با انسان ها را در پنج سر فصل معرفی می فرماید:
برپایی نماز؛ پرداخت زکات ؛ ایمان به پیامبران الهی ؛ یاری رساندن به رسولان دینی ؛ کمک به نیازمندان از طریق قرض نیکو.
همان طور که ملاحظه می شود، نماز به عنوان اولین عامل جذب و کسب یاری حضرت پروردگار معرفی شده که خود زمینه ساز رسیدن به مراحل بعدی کمال است ؛ زیرا اولین قدم در راه کسب همه فضایل ، ذکر حضرت دوست و دم زدن در هوای او و ره سپردن در مسیر اوست و این مهم ، حاصل نمی شود جز با اقامه نماز که فاخرترین شکل ارتباط مستمر و دائمی با خداوند متعال است .3
1-مائده ،12
2-حج، 78
3-شکوه وصال ،محمدعلی انصاری ،صفحات 97 به بعد
