iran flag

حدیث هفته: آیا می دانید تمام سلوک مطلوب در کدام کریمه مبارکه نهفته است؟

بسم الله الرحمن الرحیم

«اَنَّ النَّبِیَّ صَلَّی الله عَلَیْهِ وَالِه قَالَ لِجَابِرٍ: اَلَا اُعَلِّمُکَ اَفْضَلَ سُورَهٍ اَنْزَلَهَا اللُه فِی کِتَابِهِ ؟ قَالَ [بَلَی] عَلِّمْنِیَها ، فَعَلَّمَهُ الْحَمْدَ اُمَّ الْکِتابِ. ثُمَّ قَالَ: هِیَ شِفَاءٌ مِنْ کُلَّ دَاءٍ اَلَّا السَّامَ والسَّامُ الْمَوْتُ».

رسول خدا(ص)به جابر[بن عبدالله انصاری] چنین فرمود: آیا با فضیلت ترین سوره ای که خداوند در کتاب خود نازل کرده است ، به تو تعلیم دهم ؟ [جابر] گفت: آری، آن را به من بیاموز.پس رسول خدا[صَلَّی الله عَلَیْهِ وَالِه] به او[جابر] ام الکتاب [سوره حمد] را آموخت. سپس فرمود: این [سوره] شفای هر دردی است جز سام و سام مرگ است .     

سوره  حمد سوره ای است که قصه وجود انسان به تمام معنا در آن به نمایش گذارده شده و سیرسلوک تام و مراحل تکامل انسان در آن نقش بسته است .حضرت احدیت دراین سوره شریفه ، سخن را حمد خود آغاز نموده است: (اَلحَمْدُالِلهِ رَبَّ الْعَالَمینَ) و آنگاه گوشه ای از صفات جمال (الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ )و جلال (مَالِکِ یَوْم الدِّینِ) خود را به رخ می کشد .سپس انسان به صحنه می آید و ارتباط نزدیک او و خداوند صاحبِ حمد آغاز میشود و زمزمه (اِیّاکَ نَعْبُدُ وَ اِیّاکَ نَسْتَعِینُ) به گوش می رسد. بنابراین ، آدمی جهت خود را می یابد و به کمال مطلوب سیر خویش که همان آرمیدن در کوی هدایت الهی و سرنهادن بر صراط مستقیم است ، واصل می گردد: (اِهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُستَقِیمَ) سیر بعدی این سلوک نیز آنجاست که انسانها به اهل نعمت و ضلالت و غضب تقسیم می شوند:(صِرَاطَ الَّذِینَ اَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لَاالضَّالَّینَ)

آری، تمام سلوک مطلوب در این کریمه مبارکه نهفته است ؛ دوره نیستی تا شکفتن در مُلک وجود، آنگاه از وجود تا مرزها و افق های عالیِِ تکامل و تعالیِ نهایی و سپس سِیر تا کرانه های بقا و جاودانگی.

همچنین فشرده ای از تمام قرآن در این سوره به نمایش درآمده و سه اصل بنیادین که شالوده و پایه عمارت رفیع ادیان الهی است ، یعنی توحید و نبوت و معاد، بصورت خلاصه مطرح شده است؛ بخش آغازین سوره، ناظر به توحید است، بخش میانی اشاره به معاد دارد و بخش پایانی آن از هدایت و ضلالت سخن می گوید که بن مایه آن نبوت است .

جلد اول تفسیر مشکاه استاد محمد علی انصاری صفحه 135 به بعد    

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.