به نام خدا
مفاهیمی که شناخت آنها موجب بهتر فهمیدن جایگاه و منزلت نماز می شود.
2-رکوع
واژه«رکوه»از ریشه «رکع» به معنای انحنا و خم شدن مشتق شده که گاه مقصود خم شدن در نماز است و گاه تواضع و تذلل ،خواه در عبادت باشد یا غیر آن .1 این کلمه بیانگر نهایت ادب و احترام به مقام الوهی حضرت پروردگار است . نکتۀ درخور توجه آن است که در ساختار عبادی ادیان پیش از اسلام ، این عمل کمتر دیده می شود و ایشان بیشتر عباداتشان را در حالت ایستاده انجام می داده اند . اما در سیر تکامل ادیان ، آنگاه که دوران کامل ترین منشور هدایت انسان ها یعنی دین مبین اسلام فرا رسید، به رکوع به عنوان مرحلۀ میانی نمازِ عابدان ، توجه ویژه شد و بر انجام آن توصیه شد.
خداوند در این قالب عبادی پیشرفت و جهشی را در حوزۀ گفت و گوی انسان با خود فراهم کرده است . هنگامی که آدمی به نماز می ایستد و با خداوند راز و نیاز می کند، معرفت و شناختش جوشش می گیرد . اینجاست که دریچه های نفس او گشوده می شود و انوار قدسی بر دل و جانش می تابد و نماز گزار که دیگر طاقت ایستادن ندارد، قامت دو تا می کند و به رکوع می رود.
نکتۀ شایستۀ توجه آن است که در ساختار عبادی دین اسلام رکوع منفرد از نماز وجود ندارد و تنها در نماز است که عابد می تواند رکوع را به عنوان شکلی برتر از عبادت به جا آورد.2
1-همان ،ص364.
2-محمدعلی انصاری ،شکوه وصال صفحات 64
