سخنرانی جناب دکتر تویسرکانی معاونت محترم قوه قضائیه و ریاست سازمان ثبت اسناد واملاک کشور درهمایش روسای کانونها و جوامع سردفتران سراسر کشور در مشهد مقدس (قسمت اول)
به نام خدا
خداوند را شاکرو ساپسگذاریم که توفیق زیارت حضرت رضا(ع)را به همه ما عنایت فرمود و تشکر میکنیم ازهمه همکاران ، آقای دشتی ، رحمتی زاده و اورعی که زحمت کشیده و باعث تشکیل این جلسه شدند و تشکر میکنم از حضور همه عزیزان بزرگواران که از سراسر کشور زحمت کشیده تشریف آوردند و همینطور برادر عزیزمان جناب حاج آقای مظفری ریاست محترم دادگستری و همه عزیزان که شرف حضور دارند.
ریاست محترم دادگستری و عزیزان نکات بسیار خوبی را فرمودند همانطور که در آیه ای که تلاوت کردن اشاره شد هدف از بعثت انبیاء و ارسال رسولان اقامه قسط و عدل است و لازمه اقامه قسط وعدل سازو کارهای مناسب است و همه شما عزیزان میدانید که نظر قالب در فلسفه حقوق ایجاد نظم است. ایجاد نظم اجتماعی و به تعبیری اجرای حق و عدل است و هدف از بعثت انبیاء نیزاهم است از انتظام امور و اجرای عدول الهی اقامه قسط و عدل و اجرای عدالت در جامعه وفلسفه تشکیل حکومت هم همین طور، در قوانین و مقررات ما هم عنایت دارید که امور به امور حاکمیتی وغیر حاکمیتی طبقه بندی شده وامور ثبتی به عنوان امر حاکمیتی تلقی گردیده درقانون برنامه پنجم هم شما اگر دقت کنید امور ثبتی در کنار قانوگذاری به عنوان امر حاکمیتی آمده و به همین جهت است امور ثبتی و خدمات نقش مهمی در نظام اجتماع و جامعه دارد و از گذشته دور هم به این معنا توجه شده و اهمیت آن را هم اشاره فرمودند که خداوند در قرآن کریم طولانی ترین آیه قرآن را به لزوم ثبت معاملات به نوعی به معنای خلاصه اشاره فرموده در یک جلسه در خدمت بعضی دوستان و مراجع بزرگوار از جمله آیت اله مکارم بودیم ایشان فرمودند خودش از معجزات قرآنی است در جامعه ای که شاید عدد باسوادان یک عدد محدودی شاید 10 تا 20 نفربوده خداوند امر مکتوب کردن معاملات میفرماید. به لحاظ مصلحت عظیم اجتماعی که در این امر مهم وجود دارد پس توجه به این امور برای اصلاح جامعه یا در جهت انتظام و نظم امور جامعه یک مصلحت مهم و بزرگ است در قوانین مختلف هم اشاره شد و بخوبی جناب آقای مظفری اشاره فرمودند که در قانون ثبت در مواد 46و47و 48 قانونگذار طراحیش این طور بود که نقل و انتقالات اموال غیرمنقول به شکل رسمی باشد به نوعی ممنوعیت قائل شود و حتی پذیرش دعوا علیه سند رسمی را دادگاه نپذیرد… باید به جهت ضرورتهایی که امروز جامعه ما اقتضاء می کند در جهت حل و فصل این موضوعات حرکت کنیم من خدمت بعضی از بزرگان عرض کردم که چظور ما نسبت به امر ثبت ازدواج دائم که شارع مقدس اینهمه تاکید دارد بر تسهیل و اینکه ترویج شود ومردم به گناه نیفتند میگوییم اگر یک ازدواج دائم را کسی ثبت رسمی نکرد قابلیت مجازات دارد لکن یک ملک رسمی را به هر طریقی که خواست انتقال بدهد و بعد از گذر یک مدت زمان که کلی تبعات و آثار منفی در جامعه ایجاد می کند مواد 147و 148 را تصویب می کنیم… به هر حال باید آنرا به نوعی حل و فصل کرد… اینها باید حل شود و اصلاح بشود .غرض این است که ما در جهت توسعه ثبت رسمی در کشور هر روز گام برداریم قطعا" اگردراین جهت حرکت کردیم، هزینه کمتری می پردازیم و جامعه جامعه منظم و مرتبی است که میتواند بگوید در جهت اجرای عدالت حرکت می کند و این هزینه هایی که ما امروز می پردازیم ناشی از تولید دعاوی و اختلافات مشکلات ناشی از ملک داریم حتما" با توجه به آسیبهایی که ما گرفتارش هستیم از این بی نظمی های است که در قانون و ضوابط و مقررات است.
به نکات مختلفی اشاره شد که شما عموما آگاه هستید و قدمهایی برداشته شده و از ابتدا هم که بنده در خدمت شما بودم عرض کردم که شرایط و اوضاع و احوال در جامعه به نحوی پیش رفت که سازمان ثبت و نهاد سردفتری تاثیر گذاری ،و آن جایگاه که باید و شاید داشته باشد را از دست داده و تبعا" چون حضور ثبت و سند رسمی در جهت انتظام جامعه است اگر خودش یک عامل نباشد و در حقیقت خودش نظم و انضباط نداشته باشد نمی تواند در جامعه تاثیر گذار باشد که قدمهای جدی برداشته شد.
این جلسه را به فال نیک می گیرم که در یک سالگی ثبت الکترونیک اسناد در مشهد برگذار شده انشااله آثار و برکات خوبی در جامعه داشته باشد. تبعات
حرکتهای سنتی و اقدامات سنتی را می دانیم که ما در ثبت سنتی در حقیقت قانونگذار هم تبعات اقدامات سنتی را پذیرفته بود. به هر حال در این سیستم امکان صدور سند معارض هست قوانین و مقررات در این زمینه و مسائلی از این دسته که هم در حیطه ثبت اسناد و هم در حوزه ثبت املاک بود خوشبختانه این سیاست گذاریی که با حمایتهای جدی و نگاه بسیار ارزشمند ریاست قوه قضاییه حضرت آیت اله عاملی لاریجانی پیش گرفته شده و در حال تکمیل است می رود که صورت مسئله بسیاری از آسیبها و مفاسد بسته شود. درداستان ثبت الکترونیک اسناد استحضار دارید شاهد بودید که در گذشته چه میزان آسیب و گرفتاری داشتیم اوراق بهادار، کاغذهای متعدد، مکاتبات و استعلامات متعدد، نگارشهای متعدد و تخلفات عظیم و امروز در محیط شفاف و منظم قدم برداشته میشود که جا دارد ازعزیزان و بزرگواران در حوزه دفاتر اسناد رسمی و همه مجموعه ثبت اسناد و املاک در کل کشور تشکر کنم که با یک همت جمعی یک کارعظیم ملی اتفاق افتاده که الان آثاراین اقدامات ممکنه خیلی در جامعه شناخته نشده باشد و ما نتوانیم رصد بکنیم ولی آینده قضاوت خواهند کرد که ما از چه مقطعی به چه مقطعی رسیدم. در یک مقطعی که سالانه دهها میلیون کاغذ چاپ می شد وهرکسی نگارشهای خاص خودش را داشت و اتفاقاتی که می افتاد و عقبه بسیار عجیبی که امروز بخشی از نارسائیهای آن را مشاده میکنیم وهمگی در جهت اصلاح این عقبه است. نمی خواهم خدای ناکرده زحمات گذشتگان را نادیده بگیرم طبیعت کار سنتی و کار دست نویس و کاری که تحت یک سیستم مناسب و منظم نباشد حتما" باید شما انتظار بکشید که این مشکلات پیش بیاید. شما الان در همین بحث ثبت آنی معاملات وثبت الکترونیک ما نیازمند اصلاح یک عقبه بودیم که مجموعه اطلاعات ثبت در یک بانکهایی ذخیره بشود که شما بتوانید برای بانکها اقداماتی الکترونیک کنید در بعضی استانها دوستان استحضار دارند 30 تا 40 درصد خلاصه معاملات که به شکل دستی از دفترخانه ها می آمد اصلا" وارد دفاتر املاک نمی شد… اگر به مردم می گفتیم که شما بنا به قانون به حکم مواد 21 و 22 ثبت درست است که سند مالکیت دارید ولی دولت شما را مالک نمی شناسد چون معامله ای که انجام داده اید خلاصه معامله آن رفته توی گونی و دفتر املاک شما را مالک نمی شناسد لکن در یک محیطی با آرامش با تامل یک عقبه عظیم بخش عمده ای اصلاح شده با همکاری شما و تعامل و همکاری شما خیلی از این قابلیت ها قابل طرح نیست لکن شما که در این میدان بودید می دانید چه اتفاقی افتاده کسی نمی داند فقط به من می گویند چرا این فرد که آمده سند مالکیت جدید بگیرد دو ماه معطل شده… در حقیقت تقویت بنگاه معاملات ملکی و ایجاد کد رهگیری ناشی از همین معنا بود دولت اعلام کرد که من می خواهم بدانم که چقدر معامله انجام شده سازمان ثبت می گفت نمی توانم. آمدند بنگاه معاملات ملکی را به عنوان یک واحد صنفی قلمداد کردند هرچند از آن چیزی در نیامد بارها ما گفتیم. همانطور که ریاست محترم کل دادگستری استان اشاره کردند به هر حال بنگاه معاملات ملکی الان به موجب قوانین و مقررات مثل یک واحد صنفی شناخته شده… بارها گفتیم باید این سازو کارش به نحوی میشد به عنوان دالان ثبت رسمی اگر کسی می خواهد بیاید به نحوی که قانون گفته به عنوان دلال هدایت بشود به سمت دفترخانه ها و خوشبختانه الان این دیدگاه تقویت شده و دولت دارد می آید به این سمت و سو لکن من به دوستان عرض کردم که این اتفاقات که در گذشته افتاده محصول عقب ماندگی خودمان بود چون به هر حال مردم نمی توانند، مردم کار خودشان را می کند، مردم توقع دارند ، امروز اطلاع رسانی اطلاعات مردم از پیرامون خودشان به سرعت افزایش پیدا می کند حتما" باید نهادها خودشان را برسانند در سطحی که مورد خاص مردم است و ما باید این اتفاقات را می داشتیم والا باید همه این نهادها درشان بسته می شد چون نمی توانست پاسخگوی نیازهای روز جامعه باشد و خوشبختانه امروز قدمهایی که برداشته شده ما در حوزه های مختلف الان رسیدیم به یک مقطع کوتاهی نقطه ای که بتوانیم قابلیت ارائه داشته باشیم ومن از این اتفاق خیلی خوشحالم.
ادامه سخنرانی دکتر تویسرکانی را فردا مطالعه فرمایید و انشالله در ادامه این سلسله گزارشات همایش، به متن سخنرانی وخواسته های یکایک روسای کانونها و جوامع سراسر کشور و موضوع بیمه خواهیم پرداخت.
